Թեմա։ Ակնթարթային արագություն և արագացում

Վարժ. 227

V(t)=2t+3t²

ա)Δ=[0;44], t₀ =4=14, 26

բ)Δ=[3;4], t₀ =3=23, 30

Վարժ. 228

V(t)=t³ +6t

ա)Δ=[5;6], t₀ =5,5=97

բ)Δ=[4;6], t₀ =82, 81

Խնդիր 229

A և B վայրերից միաժամանակ միմյանց ընդառաջ շարժվեցին երկու մոտոցիկլավար: Առաջինը B հասավ հանդիպումից 2,5 ժամ ան, իսկ երկրորդը A հասավ հանդիպումից 1,6 ժամ անց: Քանի՞ ժամ տևեց յուրաքանչյուր մոտոցիկլավարի ուղևորությունը:

Պատասխան ՝ 1-ին մոտոցիկլավարը՝ 4,5 ժամ:

2-րդ մոտոցիկլավարը՝ 3,6 ժամ:

Խմդիր 230

A վայրից B վայրը դոիրս եկավ բեռնատար մեքենան: Միաժամանակ B-ից A շարժվեց մարտատար մեքենան: Բեռնատարը 1ժ անց հանդիպեց մարդատարին և ևս 1,5 ժ անց հասավ B վայր: Որքա՞ն ժամանակ ծախսեց մարդատար մեքենան B-ից A ճանապարհին:

Պատասխան՝ 1,40 ժամ:

The end of life on Earth?

Could a meteorite collision really mean the end of life on Earth? Read this to find out what happens when small meteorites collide with Earth, and just how much damage a big one could do.

The end of life on Earth?

It weighed about 10,000 tons, entered the atmosphere at a speed of 64,000km/h and exploded over a city with a blast of 500 kilotons. But on 15 February 2013, we were lucky. The meteorite that showered pieces of rock over Chelyabinsk, Russia, was relatively small, at only about 17 metres wide. Although many people were injured by falling glass, the damage was nothing compared to what had happened in Siberia nearly one hundred years ago. Another relatively small object (approximately 50 metres in diameter) exploded in mid-air over a forest region, flattening about 80 million trees. If it had exploded over a city such as Moscow or London, millions of people would have been killed.

By a strange coincidence, the same day that the meteorite terrified the people of Chelyabinsk, another 50m-wide asteroid passed relatively close to Earth. Scientists were expecting that visit and know that the asteroid will return to fly close by us in 2046, but the Russian meteorite earlier in the day had been too small for anyone to spot.

Most scientists agree that comets and asteroids pose the biggest natural threat to human existence. It was probably a large asteroid or comet colliding with Earth which wiped out the dinosaurs about 65 million years ago. An enormous object, 10 to 16km in diameter, struck the Yucatan region of Mexico with the force of 100 megatons. That is the equivalent of one Hiroshima bomb for every person alive on Earth today.

Many scientists, including the late Stephen Hawking, say that any comet or asteroid greater than 20km in diameter that hits Earth will result in the complete destruction of complex life, including all animals and most plants. As we have seen, even a much smaller asteroid can cause great damage.

The Earth has been kept fairly safe for the last 65 million years by good fortune and the massive gravitational field of the planet Jupiter. Our cosmic guardian, with its stable circular orbit far from the sun, sweeps up and scatters away most of the dangerous comets and asteroids which might cross Earth’s orbit. After the Chelyabinsk meteorite, scientists are now monitoring potential hazards even more carefully but, as far as they know, there is no danger in the foreseeable future.

Types of space rocks
Comet – a ball of rock and ice that sends out a tail of gas and dust behind it. Bright comets only appear in our visible night sky about once every ten years.
Asteroid – a rock a few feet to several kms in diameter. Unlike comets, asteroids have no tail. Most are too small to cause any damage and burn up in the atmosphere. They appear to us as ‘shooting stars’.
Meteoroid – part of an asteroid or comet.
Meteorite – what a meteoroid is called when it hits Earth.

I. Choose the best option to complete these sentences.

1. The damage caused by the Russian meteorite was huge .
   a. could have been much worse
   b. was huge
   c. was greatly reduced by the early warning system
   d. was much worse than the one in Siberia one hundred years ago
2. The Siberian meteorite hit a forest.
   a. hit a forest
   b. hit a big city
   c. caused glass to shower over people
   d. damaged trees when it exploded.
3. On the same day as the meteorite exploded over Chelyabinsk,scientists issued a warning for 2046.
   a. there was another, related, asteroid event
   b. there was another, unrelated, asteroid event
   c. scientists realised that an even bigger asteroid could hit Earth
   d. scientists issued a warning for 2046
4. The Russian meteorite was too small to worry about .
   a. had been predicted by scientists
   b. came as a surprise
   c. was too small to worry about
   d. will come close to Earth again in the future
5. Experts say that comets and asteroids could cause as much damage as the Hiroshima bomb.
   a. wipe out all animal life, leaving only plants
   b. kill a significant proportion of the Earth’s human population
   c. put an end to all plant and animal life on Earth
   d. cause as much damage as the Hiroshima bomb
6. A small asteroid can still cause a lot of damage.
   a. can still cause a lot of damage
   b. is not a problem if it is spotted early
   c. cannot cause any significant harm
   d. is actually more dangerous than a larger one
7. Earth has been relatively safe thanks to early warning systems set up by NASA.
   a. pure luck
   b. luck and the protective force of another planet from our solar system
   c. early warning systems set up by NASA
   d. luck and our position in relation to the sun
8. Scientists say we are not in any danger for the momen .
   a. it is impossible to monitor all the potential hazards
   b. we are not in any danger for the moment
   c. a meteorite is likely to hit Earth sooner or later
   d. their early warning systems will protect us

II. Complete the gaps with a phrase from the box.

spot, injured, flattened, wiped out,
cross, struck, monitor, cause

1. When the meteorite exploded on 15 February 2013, many people were injured by
   falling glass.
2. The explosion of another small object flattened.

3. Scientists weren’t expecting the Russian meteorite because it had been too small for anyone .
4. It was probably a large asteroid colliding with Earth that wiped out the
   dinosaurs.
5. 65 million years ago, an enormous object struck the Yucatan region of Mexico with
   a force of 100 megatons.
6. Even a much smaller asteroid can cause a lot of damage.
7. Jupiter protects Earth by diverting away the dangerous comets and asteroids that might
   cross Earth’s orbit.
8. Scientists will now monitor, (observe or check regularly over a period of time) potential
   hazards even more carefully.

Թեմա։ Ակնթարթային արագություն և արագացում

Վարժ. 223

s(t)=2t²

բ)Δ=[1;2]=6 մ/վրկ

գ)Δ=[1;1,2]=5 մ/վրկ

դ)Δ=[1;1.2]=4,4 մ/վրկ

Վարժ. 224

s(t)=3t² +t

ա)Δ=[2;3]=12 մ/վրկ

բ)Δ=[2;2,25]=13,75 մ/վրկ

գ)Δ=[2;21]=13,3 մ/վրկ

Գտեք s(t) օրենքով շարժվող մարմնի միջին արագությունը Δ ժամանակրջանում և ակնթարթային արագությունը t₀ պահին, եթե ճանապարհային տրված է մետրերով, իսկ ժամանակը վարկյաններով

Վարժ. 225

s(t)=6t+7,5

ա)Δ=[0;2], t₀ =1=6 մ/վրկ

բ)Δ=[1;4], t₀ =2=5 մ/վրկ

Վարժ. 226

s(t)=t²

ա)Δ=[4;6], t₀ =5=10 մ/վրկ

բ)Δ=[2;5], t₀=2=4 մ/վրկ

Հարցերի պատասխաններ՝

1)V(t₀ )=lim_→∞ s(t₀ +h_n )-s(t₀ )/h

2)s(t₀ +h)-s(t₀ )/h

3)V(t₀ +h)-V(t₀ )/b

4)a(t₀ )=lim_→∞ V(t₀ -h₀ )-V(t₀ )/h_n

Կամուրջը։ Կաֆկա

Ես սառն էի և ամուր էի, ես կամուրջ էի, ես պառկած էի անդնդի վրա: Այս կողմում ոտքերիս մատները մտան հողի մեջ, իսկ այն կողմում՝ ձեռքերս: Ես ատամներս խրեցի կավահողի մեջ: Իմ սերթուկի փեշերը ճոճվում են կողքից: Ներքևում աղմկում է առվակը, որի մեջ կան կարմրախայտեր: Ոչ մի ճանապարհորդ չի մագլցել այս բարձունքը, կամուրջը դեռ նշված չէ քարտեզների վրա: Ամեն կամուրջ քանի դեռ չի փլվել, եթե այն կառուցված է, չի դադարում կամուրջ լինելուց:

Դա պատահեց երեկոյան. չգիտեմ, առաջին երեկոն էր, թե հազարերորդ երեկոն. իմ մտքերը միշտ ցաքուցրիվ էին և պտտվում էին: Մի երեկո աղբյուրը կչկչաց ավելի խուլ, և ես լսեցի մարդկային քայլերի ձայնը: Դեպի ինձ, դեպի ինձ… Բացվիր կամուրջ, ծառայիր, առանց բազրիքների գերան, պահիր նրան, ով վստահել է քեզ: Մեղմիր նրա քայլվածքի անվստահությունը, բայց եթե նա հանկարծ ճոճվի, ցույց տուր նրան, թե ինչի ես ընդունակ, և որպես լեռնային աստված, նետիր նրան այս կողմ:

Նա մոտեցավ ինձ, հարվածեց իր ձեռնափայտի մետաղի ծայրով, հետո հավաքեց դրանով իմ սերթուկի փեշերը: Նա խրեց մետաղե ծայրը իմ խառնված մազերի մեջ և երկար ժամանակ չէր հանում այդտեղից, հավանաբար վայրենաբար այս ու այն կողմ նայելով: Իսկ հետո,- ես երազանքներում հետևում էի նրան դեպի լեռներն ու հեռուները,- նա երկու ոտքով ցատկեց իմ մարմնի մեջտեղը: Ես ջղաձգվեցի սաստիկ ցավից, բոլորովին անտեղյակ: Ո՞վ էր դա: Երեխա՞: Տեսի՞լք: Ավազա՞կ մեծ ճամփից: Ինքնասպա՞ն: Գայթակղեցնո՞ղ: Ավերո՞ղ: Ես սկսեցի շրջվել, որպեսզի տեսնեմ նրան… Կամուրջը շուռ է գալիս: Չհասցրի շուռ գալ, երբ փլվեցի: Ես փլվեցի և պատառոտվեցի և ծակծվեցի քարաբեկորներով, որոնք ինչպես միշտ ինձ էին նայում խաղացող ջրից:

Առաջադրանքներ

Ա․ Ընտրե՛ք և մեջբերումներով հիմնավորե՛ք այն նկարագրությունները և

բնութագրումները, որոնք վերաբերում են կամրջին.

 փոքրիկ ձորակի վրա էր գցված,

 գերան էր, չուներ բազրիքներ

 չարամիտ էր և դավադիր

 մարդասեր էր և բարյացակամ

Բ․ «Ո՞վ էր դա: Երեխա՞: Տեսի՞լք: Ավազա՞կ մեծ ճամփից: Ինքնասպա՞ն: Գայթակղեցնո՞ղ:

Ավերո՞ղ»: Ի՞նչ կպատասխանեք կամրջին: Հիմնավորե՛ք պատասխանը:

Կամրջին կասեմ, որ չփլվի

Թեման՝ «Հայաստանի 1-ին հանրապետությունը».ա/ Հայկական պետականության ձևավորումն ու ամրապնդումը /էջ 177-181/բ/ Հասարակական-քաղաքական կյանքը /էջ 183-184/գ/ 1-ին հանրապետության մշակութային կյանքը /էջ 188-190, նաև այլ աղբյուրներ/.

Առաջադրանք.
1. Ներկայացրե՛ք Հայաստանի 1-ին հանրապետության կառավարման համակարգը, Օրենսդիր, Գործադիր և Դատական մարմինները, համեմատե՛ք դրանք ներկայիս ՀՀ կառավարման համակարգի, իշխանության երեք ճյուղերի հետ:
2. Ներկայացրե՛ք 1-ին հանրապետության կրթական համակարգը: Համեմատե՛ք այն ներկայիս ՀՀ կրթական համակարգի հետ /բլոգային աշխատանք/.

Հայաստանի Հանրապետությունը ստեղծվել է 28/5/1918 թ.  առաջին հանրապետությունը հիմնադրվեց հայ ժողովրդի համար ծանր ժամանակահատվածում, երբ երիտթուրքական բնաջնջման ծրագրից խուսափած բազմահազար հայ գաղթականներն ու սովը, տրանսպորտային ուղիների շրջափակումները, քեմալական Թուրքիայի հարձակումը, ինչպես նաև Խորհրդային Ռուսաստանի նվաճողական քաղաքականությունը հնարավորություն չէին ընձեռելու պետության ղեկավարներին ստեղծել կայուն պետություն։ Առաջին հանրապետությունը գոյատևեց մինչև 2/12/1920 թ. , երբ Հայաստանի Հանրապետության դեմ ռուս–թուրքական համատեղ ագրեսիայի արդյունքում Հայաստանի հանրապետության արևմտյան և հարավ–արևմտյան գավառները՝ այդ թվում Կարսը, Արդահանը, Կաղզվանը, Սուրմալու–Իգդիրը՝ սրբազան Արարատ լեռով, անցան քեմալական Թուրքիային, իսկ արևելյան գավառները՝ խորհրդայնացան ու բաժանվեցին մի քանի մասի՝ Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն, Նախիջևանի երկրամաս, Արցախ, Գարդման-Գանձակ՝ Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությանկազմում և այլն։ Չնայած կարճ կյանքին՝ Առաջին Հանրապետության դերը անգնահատելի է, նախ և առաջ՝ Հայոց Պետականությունը վերակերտելու առումով։

Հայաստանի Հանրապետությունը խորհրդարանական պետություն էր։ Երկրի բարձրագույն Օրենսդիր իշխանությունը գտնվում էր խորհրդարանի կամ Ազգային Ժողովի ձեռքին։ Հայաստանի Հանրապետության խորհրդարանի գլուխ կանգնած էր Խորհրդարանի նախագահը։ Իր գոյության ընթացքում Հայաստանի Հանրապետությունն ունեցել է խորհրդարանի երեք նախագահ։Հայաստանի Հանրապետության օրենսդիր ու գործադիր իշխանության մարմինները սկսեցին ձևավորվել անկախության հռչակումից հետո։ Հայաստանի խորհուրդը (խորհրդարանը), որը երկրի բարձրագույն օրենսդիր իշխանությունն է, ձևավորվել է Թիֆլիսի ու Երևանի հայոց ազգային խորհուրդների հենքի վրա։ Բարձրագույն գործադիր իշխանությունը կոչվում էր մինիստրների խորհուրդ, իսկ հետո՝ նախարարների խորհուրդ։ Դատական հիմնարկությունների մասին օրենքն ընդունվեց 1918թ․ դեկտեմբերի 6-ին։ Ձևավորվեցին հաշտարար, շրջանային, երդվյալ ատենակալների դատարաններ և այլն։

Կրթության կազմակերպման գործը պետությունն իր վրա վերցրեց։ Հայաստանի խորհրդում ստեղծվեց դպրոցական հանձնաժողով։ Հանձնաժողովի ջանքերով խորհրդարանը 1918թ․ սեպտեմբերին ընդունեց <<Դպրոցի կառավարման մասին>> օրենք։ Ըստ օրենքի հանրապետության տարածքում գործող նախկին պետական եկեղեցական-ծխական ու այլ տեսակի դպրոցներն ազատ գործելու հնարավորություն ստացան։ Դպրոցների կառավարման հանրային սկզբունքին հիմք դրվեց։ Համակարգը երկաստիճան էր՝ տարրական ու միջնակարգ։

Թեմա։ Տարրական ֆունկցիաների անընդհատությունը:

Խնդիր 221

Երեք բանվոր աշխատելով միասին՝ երեք օրում պատրաստում են 129 դետալ. ընդ որում, առաջինը երկու օրում պատրաստում է այնքան դետալ, որքան երրորդը՝ երեք օրում պատրաստում է այնքան, որքան առռաջինը՝վեց օրում:Քանի՞ դետալ է պատրաստում երկրորդ բանվորը մեկ օրում:

Պատ.՝ 18 դետալ:

Խնդիր 222

Երեք տրակտոր աշխատելով միասին՝ չորս օրում վվարում են 248 հա: Երկրորդ տրակտորը երկու օրում վարում է 2 հա պակաս, քան առաջին և երկրորդը վարում են միասին մեկ օրում: Երրորդ տրակտորը 5 օրում վարում էայնքան, որքան երկրորդը՝ 6 օրում: Օրական քանի՞ հեկտար է վարում յուրաքանչյուր տրակտորը:

Պատ.՝ 1-ին՝ 18 հա,

2-րդ՝ 20 հա

3-րդ՝ 24 հա:

Լրացրեք թեստը․

Ի՞նչ է ամուսնությունը:

Մենամուսնական միություն է

Բազմամուսնական միություն է

Ընկերական հարաբերություն է

Ծնողների համատեղ դիմումի հիման վրա պետական գրանցում իրականացնող մարմինները փոխում են երեխայի անունը, ինչպես նաև նրան տրված ազգանունը՝ մյուս ծնողի ազգանունով մինչև երեխայի

8 տարին լրանալը

10 տարին լրանալը:

12 տարին լրանալը:

18 տարին լրանալը:

Ծնողներն ունեն հավասար իրավունքներ և կրում են հավասար պարտականություններ իրենց երեխաների նկատմամբ: Դրանք լրանում են երեխաների:

12 տարին լրանալով

16 տարին լրանալով

18 տարին լրանալով

22 տարին լրանալով

Ծնողներն ունեն հավասար իրավունքներ և կրում են հավասար պարտականություններ իրենց երեխաների նկատմամբ: Դրանք լրանում են երեխաների:

22 տարին լրանալով

12 տարին լրանալով

18 տարին լրանալով

16 տարին լրանալով

Ծնողական իրավունքից ծնողներից մեկին զրկելը կատարվում է դատական կարգով:

Սխալ է

Ճիշտ է

5․Պայմանագիրը կնքվում է./նշել 2 ճիշտ պատասխան/

Հիմնավորված ժամկետով

Որոշակի ժամկետով

Անորոշ ժամկետով

փոփոխական ժամկետով

6.Քանի՞ տեսակ են լինում աշխատանքային պայմանագրերը:

3 տեսակ

2 տեսակ

4 տեսակ

6 տեսակ

7.Մինչև ո՞ր տարիքի երեխային կարելի է որդեգրել:

Մինչև 8

Մինչև 12

Մինչև 10

Մինչև 18

8.Հանգստանալու և սնվելու համար ընդմիջում տրամադրվում է աշխատանքային օրվա կեսին, սակայն ոչ ուշ, քան աշխատանքը սկսելուց քանի ժամ հետո:

3 ժամ

4 ժամ

2 ժամ

35ժամ

9.Աշխատանքային օրերի միջև ընկած անընդմեջ հանգստի տևողությունը չի կարող պակաս լինել.

14 ժամից

12 ժամից

11 ժամից

10 ժամից

10.Ամենամյա նվազագույն արձակուրդի տևողությունը վեցօրյա աշխատանքային շաբաթվա դեպքում քանի աշխատանքային օր սահմանվում

30 օր

24 օր

20 օր

25 օր

11.Ամենամյա նվազագույն արձակուրդի տևողությունը հնգօրյա աշխատանքային շաբաթվա դեպքում քանի աշխատանքային օր սահմանվում:

25 օր

24 օր

30 օր

20 օր

12.Ո՞ր թվականին է ընդունվել մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների Եվրոպական համաձայնագիրը:

1950 թ.

1949 թ.

1960 թ.

1959 թ.

13․Եվրոպական դատարանը մշտական գործող է և տեղակայված է.

Ստրասբուրգում

Հռոմում

Բոնում

Ամստերդամում

14.Եվրոպական դատարանում ե՞րբ է դադարում դատավորների լիազորությունները:

63 տարին լրանալու դեպքում

70 տարին լրանալու դեպքում

75 տարին լրանալու դեպքում

65 տարին լրանալու դեպքում

15.Կանայք և տղամարդիկ ամուսնանալիս,ամուսնության ընթացքում,ամուսնալուծվելիս օգտվում են հավասար իրավունքներից:

Ճիշտ է

Սխալ է

16. 10 տարեկան դարձած երեխայի որդեգրման դեպքում ,երեխան պետք է տա իր համաձայնությունը:

Ճիշտ է

Սխալ է

17.Գործատուն իրավունք ունի պարտադիր դեպքում աշխատողին այլ աշխատանքի փոխադրել:

Սխալ է

Ճիշտ է

18.Մինչև քանի՞ տարեկան անձանց հետ աշխատանքային պայմանագիր կնքելը կամ նրանց աշխատանքի ներգրավելը արգելվում է:

12

16

18

14

19Գործատուն պարտավոր է քննարկել ստացած պահանջները և դրանք ստանալուց հետո 14 օրվա ընթացքում ,ընդունել գրավոր որոշում և այն տրամադրել պահանջներ առաջադրողին:

Ճիշտ է

Սխալ է

20․Քանի՞ տեսակ են լինում Մարդու իրավունքների միջազգային պաշտպանության կառուցակարգերը և կազմակերպությունները

6 տեսակ

12 տեսակ

4 տեսակ

2 տեսակ

Թեմա 11. «Հայոց Մեծ Եղեռնը» ա/ Հայերի ցեղասպանությունը՝ երիտթուրքերի պետական ծրագիրբ/ Հայերի ինքնապաշտպանական մարտերըգ/ Հայոց ցեղասպանության ճանաչման գործընթացի սկիզբը

Առաջադրանք.
1. Պարզաբանե՛ք հայերի ցեղասպանության պատճառները:

Հայոց ցեղասպանության հիմնական պատճառները 6 -ն են, իսկ որոնք են դրանք, թվարկեմ հաջորդականությամբ.

1. Դա ՍՏՐԿԱՄՏՈՒԹՅՈՒՆՆ Է, որը ժողովրդի մեջ ձեւավորված մի արատ է, որ պարտադրում էր լինել միշտ հնազանզանդ ու ենթարկվել թուրքական իշխանություններին, քանի, որ դա կարող է բարկացնել թուրքերին:
2. Երկրորդ պատճառնորից մեկը, դա ՍՆԱՀԱՎԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆ Էր: Այդ տեսակի մարդիկ չէին կարողացել հավատալ իրենց ուժերին, փորձել են միշտ ստանալ որեւէ մեկի օգնությունը, այստեղից էլ գալիս էր ռուամետությունը եւ թուրքամետությունը: Այս տեսակի մարդիկ հավատացել են, որ ժամանակի ընթացքում թուրքերը կարող են փոխվել եւ դառնալ քաղաքակիրթ:
3. Երրորդ պատճառը դա « ՍԵՓԱԿԱՆ ՇԵՄԻ » հոգեբանությամբ օժտված մարդիկ էին, այսինքն արտահայտվելով եւ պատճառաբանելով « ԻՆՉՈՒ՞ ԵՍ » կարգախոսով: Այսինքն երբ հարեւանին, դրացուն կամ բարեկամին հարկավոր է պաշտպանել թշնամու ոտնձգություններից, նրա մոտ առաջ է գալիս այդ հարցը, ԻՆՉՈՒ՞ ԵՍ, ԹՈՂ ՈՒՐԻՇՆԵՐԸ ՕԳՆԵՆ … Այդ կատեգորիան էր, որ հլու հնազանդ քշվեց Դեր -Զորի անապատներ, չփորձելով դիմակայել թուրքական պահակազորին:
4. Չորրորդ պատճառներից մեկը շատ է նման նախորդին, սակայն ունենալով առանձնահատկությունները: « ԱՄԵՆ ՄԵԿԸ ԻՐ ՀԱՄԱՐ» հոգեբանությամբ: Այսինքն` բաժանվելով գյուղերի, դրանք իրենց հերթին գերդաստանների, ընտանիքների, այստեղ կրկնվում է նույն « ՍԵՓԱԿԱՆ ՇԵՄԻ »բանաձեւը, միայն ընտանիքի եւ գյուղի մաշտաբով: Այդ պատճառոց Հայոց կոտորածների ժամանակ շատ գյուղեր ու քաղաքների բնակիչներ նախընտրեցին պաշտպանվել սեփական գյուղի կամ քաղաքի պարիսպների մոտ, մոռանալով հարեւան գյուղերի բնակիչներին, չփորձելով միավորված պայքարել թուրքական ու քրդական հրոսակների դեմ: Իհարկե չհաշվենք այն հերոսամարտերը որոնք եղան ՄՈՒՍԱ ԼԵՌՈՒՄ եւ Վանում: Քանի որ, թուրքական իշխանությունների վտանգը կանխազգալով Մուսալեռ բարձրացան մի քանի հայկակա գյուղերի բնակիչներ, եւ հենց այդ միավորված պայքարի արդյունքում նրանք կարողացան գոյատեւել: Այդ պայքարը դարձավ ՀԵՐՈՍԱՊԱՏՈՒՄ, միասնական ուժերով ջարդելով թուրքական կանոնավոր բանակներին:
5. Հինգերորդ պատճառներից ամենասարսափելին դա ԴԱՎԱՃԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆ ու ԵՍԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆՆ Է, որը արտահայտվում է սեփական շահ ունենալու կարգախոսով: Այդ տեսակի մարդկաց մոտ բացակայում էր ՀԱՅՐԵՆԻՔ, ԱԶԳ, ԱԶՆՎՈՒԹՅՈՒՆ, ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆ, գաղափարները, նրանց համար որովայն էր եւ սեփական մաշկը, հարկն եղած դեպքում կարող էր իր շահերի համար զոհաբերել անգամ իր հարազատներին եւ ընտանիքը:
6. Վեցերորդ պատճառը ամենանողկալին ու վնասակարը դա «ՎԱԽՆ Էր »եւ «ՎԱԽԿՈՏՈՒԹՅՈՒՆԸ »: Վախի հետ էր գալիս է ՍՏՐԿԱՄՏՈՒԹՅՈՒՆԸ, եւ մնացած այլ բացասական երեւույթները` Սուտը, չարությունը, նախանձը, չարախոսումը եւ այլն:

Ժամանակները անցել են, սական այս վեց նշված երեւույթները մնացել են մեր ժողովրդի մեջ ձեւավորվելով դարձել են ԱԶԳԱՅԻՆ ՈՐԱԿ: Դա ԱԶԳԱՅԻՆ ՀՈԳԵԲԱՆՈՒԹՅԱՆ հիմնական տեսակն է: Իհարկե չպետք է մոռանալ, որ մեր ժողովրդի մեջ գտնվեցին մարդիկ, որոնք չեն պատկանում այս վեց տեսակներին, քանի որ նրանց Գաղափարական միտքը այլ չափանիշներ էր ընդունում, այսինքն թվարկենք դրանք: ՀԱՅՐԵՆԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆ, ԱԶԳԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆ, ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆ, ԱՐԴԱՐՈՒԹՅՈՒՆ: Այդ տեսակի անհատականությունները, երբեք բռնանալու եւ հարստահարելու ունակություններ չեն կարող ունենալ: Այդ կարգախոսով օժտված մարդիկ էին որոնք վտանգելով իրենց կյանքը ելան ոտքի եւ զենքը ձեռքին սկսեցին պայքարել Օսմանյան եւ քրդական բանակների դեմ: Դրանք մեր ՖԻԴԱՅԻՆՆԵՐՆ ՈՒ ՀԱՅ ԿԱՄԱՎՈՐՆԵՐՆ էին, նրանց համար կարեւոր չէր թե, որ բանակի ու զորքի դեմ էին կռվում, նրանց համար նպատակը մեկն էր ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆ, եւ նրանք հավատում էին ՍԵՓԱԿԱՆ ՈՒԺԻ ԵՒ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ վրա: Ապավինում էին իրենց ԳԱՂԱՓԱՐԻՆ:

Արցախյան գոյամարտի ժամանակ ՖԻԴԱՅԻՆ պապերի ԳԵՆԵՏԻԿԱԿԱՆ արյան կանչն էր, որ մեր ԱԶԱՏԱՄԱՐՏԻԿՆԵՐԻՆ ոտքի հանեց, պայքարելու իրենց պապերի գաղափարները, նրանց կիսատ գործը ավարտին հասցնելու համար: Գենետիկական հատկություններով փոխանցված արժեքները նորից վերարտադրվեց Ազատամարտիկներ մեջ: Իրենց պապերի Երդումը դարձավ իրենց կարգախոս, ու այդ արժեքները դարձնելով ՍԵՓԱԿԱՆ ՀՈԳՈՒ ՄԱՍՆԻԿ:

Սակայն այն ՎԵՑ ՏԵՍԱԿՆԵՐԸ, որոնց մասին հիշեցի նախորդում , ժամանակի ընթացքում նոր երանգավորում ստացավ ու զարգացավ:

1. Առաջին տեսակը, որը ՍՏՐԿԱՄՏՈՒԹՅՈՒՆՆ Է ժամանակների ընթացքում շատ չի փոփոխվել, սակայն ձեռք է բերել նոր հատկություններ, այսինքն նա պետք է միշտ խղճահարություն առաջացնի, որպեսզի իրեն խղճան, փորձելով լինել ինչ որ մեկի հովանավորության տակ, որպեսզի իրեն չնեղեն, պետք է ունենա միշտ իր անվտանգությունը ապհովվող ՏԱՆԻՔ, անկախ նրանց թե դա պատություն է, կամ թե անհատականություն: Ինչպես ասում էր անգլիացի գրող`Ջորջ Օրուելը, Այդպիսի ՍՏՐԿԱՄԻՏ մարդկանց կարգախոսն է « ԱՎԵԼԻ ԼԱՎ Է ՉՈՐՍ ՈՏՔԻ ՎՐԱ, ՔԱՆ ԵՐԿՈՒ »: Իրեն հովանավորողի ԿՈՇԻԿԻ ԽՈԶԱՆԱԿ լինելը նրան կարող է իր գոյի երաշխիք լինել:
2. Երկրորդ` ՍՆԱՀԱՎԱՏ մարդկանց տեսակը, որոնք երբեք չեն փորձում սեփական ուժերով հասնել որեւ արդյունքի: Ամեն անգամ փորձելով Ստրկամիտ մարդկանց պես ՀՈՎԱՆԱՎՈՐՅԱԼՆԵՐ գտնել, այդտեղից էլ առաջանում է Արեւելամետ եւ Արեւմտամետ: Որոնք փորձելու են Եւրոպայից կամ ԱՄՆ- ից կախում ունենալու, իսկ ոմանք էլ Ռուսատանի: ԱՆԱՀԱՎԱՏՆԵՐԸ անկարող են ինքնուրյուն անկարող են իրենց կյանքի անվտանգության համար պայքարել:
3. Ինչպես արդեն նշել էի երրորդ պատճառը դա « ՍԵՓԱԿԱՆ ՇԵՄԻ » գաղափարը որդեգրած մարդիկ են, ԱՐՑԱԽՅԱՆ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ժամանակ ի հայտ եկան հայտարարելով « Մինչեւ թուրքը չգա հասնի դռանս մոտ, ես կռիվ գնացող չեմ »:Այդպիսի մարդկանց տեսակը ընդունակ չէ ոչնչի, Թուրքը մինչ իր շեմին կհասներ, նա արդեն ճողոպրած էր լինում, սակայն կարող էր հետագայում կուրծք ծեծել, որ ինքը կռվում էր հայրենիքի ու ժողովրդի համար: Այդպիսի արարածներն էին, որ պատերազմի տարիներին ՔԱՎՈՐԻ ՍԵՂԱՆԻԿՆԵՐ ու ԲԵՆԶԻՆ վաճառելով հարստացան: Այդպիսի մարդիկ էին, որոնք շուկաների մուտքերի մոտ մատնոց ֆռռցնում ու դոլլար առնում ու ծախում: Այդպիսիները տզրուկի պես կպչում էին իրենց զոհին խաբելով ու թալանելով լափում էին:
4. Իսկ չորրորդ տեսակի մասին, որոնք շարժվում էին «ԱՄԵՆ ՄԵԿԸ ԻՐ ՀԱՄԱՐ » կարգախոսով ներկա ժամանակներում ամենատարածված տեսակն է, նոր երանգավորումներով, այսինքն բաժանվելով ԽՄԲԵՐԻ: Սկսենք թվարկել այդ խմբերը, ԱՐՑԱԽՑԻ, ՀԱՅԱՍՏԱՆՑԻ, ՍՓՅՈՒՌՔԱՀԱՅ, դրանք իրենց հերթին բաժանվում են, ըստ համայքնրի: Հիմա սկսենք սահմաններից, ՍԱՀՄԱՆԱՅԻՆ մարզեր եւ Գյուղեր, դրանք առանձին իրենց հոգսերով, հետո գալիս է Արտաշատցի, Էջմիածինցի, Հոկտեմբերյանցի, Ղարաբաղցի ու Ախլքալաքցի եւ այլն սրանք էլ իրենց հերթին բաժանվում են կուսակցությունների, թիմերի, ԹԱՅՖԱՆՆԵՐԻ, անգամ, «ԿՌՈՒԳՆԵՐԻ »: Դրանց մեջ է մտնում նաեւ ՍՓՅՈՒՌՔԱՀԱՅՈՒԹՅՈՒՆԸ, Սիրիահայեր, Լիբանանահայեր, Ֆրանսահայեր, Իրանահայեր եւ այլն, հետո գալիս է Թրքախոս, Քրդախոս, դաշնակցական հնչակյան, ռամկավար, ՀՀՇ-ական, Բարգավաճ ու Հանրապետական, Լեւնական ու Քոչարյանական, ընդիմադիր ու իշխանամետ: Այս կատեգրոիաները մեկը մյուսի նկատմամբ թշնամի է, առիթ բաց չի թողնում իրար կոկորդ կրծելու: Սակայն այս թվարկվածս բաժանումները միայն մի մասն է, քանի որ դրանց մեջ կան կրոնական եւ աղանդավորական, դասակարգային եւ այլ բաժանումներ: Այդ արատավոր բաժանումները ընդունում են իրենց տարբեր կարգախոսները եւ դրոշներ ու ելնում են միմյանց ոչնչացնելու թե ֆիզիկապես եւ թե բարոյապես: Սփյուռքը չի օգնում հայրենիքին, իսկ հայրենիքն էլ Սփյուռքին: (Ամեն անգամ սփյուռքում աղ ու հացով են դիմավորում ՀՀ ԱԶԳԱԴԱՎ ղեկավարներին )
5. ԴԱՎԱՃԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆ ու ԵՍԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆՆ կարգախը որդեգրած տականքները ամենավտանգավորն են, Դավաճանությունը անկախ դարաշրջանից անփոխ է մնացել, Քանի որ ԳԵՆԵՏԻԿՈՐԵՆ փոխանցվող այդ հատկությունը արմատավորվել է եւ ավելի զարգացել, սակայն նրա պատճառած վնասները միշտ դառնում են աղետալի ժողովուրդի եւ պետության համար: Միջնադարում դավաճանները հանձնում էին ամրոցներ եւ բերդեր, հպատակներին ու ժողովրդին: Հիմա Դավաճանները ծախում են երկրի հարստությունը, ընդերքը, տարածքները, ռազմավարական նշանակություն ունեցող ոլորտները` հեռահաղորդակցություն երկաթգիծ ջրամատակարում, էներգետիկա եւ այլն, այդ թվում գործարաններ, տարածքները, անկախություն, բարոյականություն եւ պատիվ: Սակայն Դավաճանության երեւույթը նրա ավելի սոսկալի է երբ վերին օղակներից է: Եթե ԴԱՎԱՃԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ գործում է ՂԵԿԱՎԱՐԸ, ապա դա ներկայացվում է, որպես ԳՈՐԾԱՐՔ, ՓՈԽՇԱՀԱՎԵՏ ԲԻԶՆՍ, կամ ԱՌԱՋԸՆԹԱՑ: Իսկ եթե նույն հանցանք գործողը ներքեւի օղակներից է, ապա դա կարող են որակել, որպես ԱԶԳԻ ԴԱՎԱՃԱՆ, եւ բարդելով հարյուրավոր այլ մեղադրանքներ: Գնդակահարությունից մինչեւ ՑՄԱՀ բանտարկություն նրա համար երաշխավորված է: Այս դեպքում ԴԱՎԱՃԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ գործած պաշտոնյան արդարացվում է, իսկ շարքային դավաճանը մեղադրվում: Սակայն Դավաճանները իրենց անձնական շահից ելնելով կարող են դավաճանել եւ զոհաբերել նույնիսկ յուրայիններին: Շատ դեպքերում այդպես են անում «ՋՐԻՑ ՉՈՐ ԴՈՒՐՍ ԳԱԼՈՒ ՀԱՄԱՐ »
6. Վեցերորդ պատճառի` « ՎԱԽԻ »երեւույթը այլ երանգ է: ՇՈՂՈՔՈՐԹԵԼ, ՔԾՆԵԼ: Վերադասի կողմից բռնաբարվելը համարել « ՊՐԻՍՏԻԺ »: Վախենալով, որ տերը կարող է բարկանալ կամ զայրանալ իր անհնազանդության կամ քայլերի համար, այնպես որ, քանի կենդանի է ՏԵՐԸ, պետք է նրան խոնհարվել ու երկրպագել: Այդ ՎԱԽԻ մասին գիտի եւ ՏԵՐԸ, եւ ամեն ինչ անելու է որպեսզի ավելի սարսափելի տեսք ստանա այդ Վախը, որպեսզի անհնազանդները տեսնելով ՎԱԽԿՈՏՆԵՐԻՆ հպատակվեն : ՎԱԽԸ նաեւ վարակիչ ազդեցություն ունի դա փաստ է, ՎԱԽԻ տարածման երկու ձեւ կա, ՊԱՐՏԱԴՐԱԲԱՐ եւ ՀՈԺԱՐԱԿԱՄ: Սակայն պարտադրաբար վախը շուտ թե ուշ նահանջում է:Վախի պարտադրումը եւ տարածումը չի կարող ներգործություն ունենալ ԱԶՆԻՎ ՀԱՅՐԵՆԱՍԵՐ մարդկանց մոտ, քանի որ ԱԶԱՏՈՒԹՅԱՆ ԳԱՂԱՓԱՐԸ կրող մարդը չի կարող լինել ՎԱԽԿՈՏ եւ ՏԿԱՐԱՄԻՏ, ՍՏՐԿԱՄԻՏ ու ԴԱՎԱՃԱՆ: Ահա այս վեց կարեւորագույն գործոնները, որոնք դարձան ԴԺԲԱԽՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ պատճառ բոլոր դարաշրջաններում ու ժամանակներում:

2. Նկարագրե՛ք Մեծ եղեռնի իրականացման փուլերը:

Բանակի զինաթափում, տղամարդկանց ստրկացում և ոչնչացում և հայ ժողովրդի վերջնական ոչնչացում:
3. Կարդացե՛ք ստորև ներկայացված նյութը և ներկայացրե՛ք ձեր կարծիքը /բլոգային աշխատանք/
«Ցեղասպանություն-Գենոցիդ».

Ցեղասպանությունը իսկապես մարդկության ամենամեծ չարիքներից մեկն է: Յուրաքանչյուր քաղաքակիրթ պետություն պարտավոր է կանխարգելել, դատապարտել այս սարսափելի երևույթը: Այն պետությունները, որոնք լռեցին Հայոց ցեղասպանության ժամանակ առավել են մեղավոր քան թե Թուրքիան, որովհետև մենք բոլորս գիտենք, որ թուրքերը բարբարոս, մարդասպան և ոճրագործ ազգ են, իսկ այն այսպես կոչված <<քաղաքակիրթ>> երկրները, որոնք լռեցին իրենց լռությամբ հանցակից դարձան ոճրագործներին:

Find some interesting information about a specific genre of music and write about it (250-300 words) — Why do you listen to this genre? Which genre do you think you belong to? — When you listen to the singer of some of your favorite songs, what does she/he sound like? — How do you feel about lyrics? — When/Where do you listen to music?

One particular style of music I like listening to at the moment it’s what I call ‘epic’ music.

It’s probably easiest to describe it as that kind of rousing music you hear in many movie soundtracks, especially movies like Lord of the Rings and such like.

You know, it’s a mixture of haunting melodies and grand orchestral or symphonic crescendos.

A lot of people call it motivational music as well, because they listen to it in the gym or while exercising – it kind of lifts you up and gets you going because it conjures up all sorts of powerful images in your mind.

One reason why I like it is that every piece is different — there’s more variety than in a lot of pop music or other genres and there’s often no lyrics involved. I can sometimes listen to it for hours on end without getting bored with it.

As for my favorite type of music – well it all depends on what I’m doing or how I’m feeling. Sometimes I watch videos on YouTube or you know sometimes how you just hear a song in a movie or on the radio and you like it so you check out the artist and maybe listen to some more of their stuff.

I also like some older styles of music like blues and so on, as I said it just depends – I kind of go through phases. But I guess recently I’ve been going for more music that I hear in movies than any other type, so it’s not a case of just liking pop music or heavy rock, rap or any one particular genre – it’s more a case of liking a particular song rather than preferring one genre of music.

Music is important for most people because some people feel a connection with the lyrics of a song. Or if it’s an instrumental piece it may remind them of another place or remind them of something while they listen to it.

Each person is different but obviously, some music is pretty universal.

For example, a good pop song with a catchy melody will no doubt be immensely popular all over the world. People identify with it, or they just feel good listening to it, or they enjoy dancing to it, or in some cases, a particular song may be especially poignant or associated with an event or experience and so it becomes a classic.

There are many reasons why music is important for people – but probably the biggest one is – like dance – and art – music is universal in how it touches people.

Vocabulary Bank: – Instruments and musicians (page 153, slide 163)

Grammar: Gerunds and Infinitives

Թեմա։ Տարրական ֆունկցիաների անընդհատությունը:

Վարժ. 218

ա)f(x)=x+sinx

R

բ)f(x)=cosx-1/sinx

(πk;π(k+1)

գ)f(x)=In(x+1)-1/x

(-1;0)U(0;∞)

դ)f(x)=arccos(x+2)

[-3;-1]

ՎարԺ. 219

ա)y=sqrt(x)

բ)y=sqrt(x)

գ)y=sinIxI

դ)y=Itgx-2I

ե)y=sqrt(ln(x))

զ)y=Insqrt(x)

Հարցերի պատասխաններ՝

1)f(x)=b հաստատուն ֆունկցիան տարրական է

f(x)=x ֆունկցիան տարրական է

Աստիճանային, ցուցչային և լոգարիթմական ֆունկցիաները տարրական է

Եռանկյունաչափական և հակաարձ եռանկյունաչափական ֆունկցիաները (y=arcsin x, y=arccos x, y=arctc x, y=arcctg x) տարրական է

Տարրական ֆունկցիաների գումարը, արտադրյալը և քանորդը տարրական է

Տարրական ֆունկցիաների համադրույթը տարրական է:

2)Այո տարրական ֆունկցիա է: